Yes! Geslaagd voor de morseproef

Het examenlokaal voor de morseproef

Even een korte introductie. Mijn naam is Pieter Kops, 50 jaar. Ik ben Nederlander en woon nu sinds enkele jaren in België (net over de grens bij Baarle-Nassau). Al vanaf het moment dat ik van mijn vader mijn eerste ontvanger kreeg, raakte ik in de ban van morse.

Ik was 15 jaar jong en de ontvanger was een Yaesu-FRG7700. CQ herkende ik al vrij snel en zelfs seinen met een morsepieper ging ook al vlot. Samen met een vriend experimenteerden we met morse op de 11 meter en gebruikten we onze Commodore 64 om te decoderen. Dat werd ons niet altijd in dank afgenomen door de medegebruikers van de 11 meterband.

Mijn zendmachtiging heb ik nooit gehaald, omdat ik hoofdzakelijk geïnteresseerd was in de HF. Om daarvoor een zendmachtiging te behalen moest je het morse beheersen, een te grote horde voor mij toen.

Fast forward naar 2017

De praktijkproef opstelling

Na enkele jaren de FRG-7700 onder het stof hebben laten staan, is het virus weer gewekt met name omdat ik tijdens mijn woon-werkverkeer vaak naar de NOS luisterde. De FRG afgestoft, een draad gespannen in de tuin en fldigi geïnstalleerd op mijn Linux PC. Ik was weer back in business. Van de VERON heb ik zelfs mijn oude luisternummer weer teruggekregen: NL-9188.

Toen ik ontdekte dat er voor het behalen van een machtiging geen morse meer nodig was, ben ik begonnen aan de studie voor de Belgische basisvergunning. Die is qua niveau wat lager dan de Novice in Nederland, dus dat moest zeker wel te doen zijn. Tijdens een van de eerste bijeenkomsten van de cursus werd ik uitgenodigd om een kijkje te komen nemen bij de aanstaande velddag. Ik ben vervolgens bij het team gaan kijken dat meedeed aan de CW HF fieldday 2017.

De kundige morseproef examinatoren

Toen ik de amateurs daar bezig zag met het maken van CW verbindingen was ik verkocht: ik wilde dat ook!

Starten met leren nemen van morse

Direct na thuiskomst ben ik gestart met het leren nemen van morse. Daarvoor gebruikte ik de prachtige website van lcwo.net. Elke dag minimaal 10 minuten en ik was zo door alle 42 lessen heen. Daarnaast vermaakte ik me met Morserunner, waardoor ik snelheid kreeg in het nemen van callsigns. Morserunner draait overigens perfect onder linux door het in Wine op te starten, maar dat is een heel ander onderwerp.

Tijdens de opleiding voor de basisvergunning in België kwam ik erachter dat ik die in Nederland niet mag gebruiken, omdat die licentie in geen enkel ander land wordt erkend. Om die reden had ik me voor twee examens ingeschreven. Eerst in Brussel en vervolgens een week later in Nieuwegein. Voor allebei geslaagd!

Voorzichtig beginnen

Nico tijdens de morseproef

Nico aan de praktijkproef

Ik was al voorzichtig wat QSO’s aan het maken in morse en was trots op mezelf dat het ook nog lukte. De eerste keren brak het zweet me uit van de spanning, maar ik kwam er al snel achter dat de operators vriendelijke mensen zijn, geduld hebben en niet te beroerd zijn om één en ander nog eens te herhalen. TNX OM!

Daarna nog het felbegeerde “CW included” op mijn machtiging zien te krijgen. Dat bleek wat moeilijker dan gedacht. Morse was niet alleen geen verplichting meer, maar het was niet eens meer mogelijk om een examen af te leggen. Niet bij het Nederlandse AT en ook niet bij de Belgische BIPT. Gelukkig was daar afdeling uit Diest (B). Zij hebben een aantal examinatoren, die gemachtigd zijn door de BIPT om een morse examen af te leggen. Het BIPT erkent dan ook de uitslag van deze morseproef en verschaft een officieel certificaat. En ook het AT erkent de uitslag van het examen. Mezelf daarom dus direct ingeschreven voor het examen dat afgenomen zou worden op 21 april van dit jaar (2018).

Examen in België

Pieter wacht in spanning op de eerste toontjes

Omdat er in Nederland geen mogelijkheid bestaat om een examen af te leggen, kun je je als Nederlander ook inschrijven voor het Belgische examen. En zo kwam ik in Diest bij het examen nog twee Nederlanders tegen: Dennis PA2DK en Nico PD2NIC.

Het examen bestaat uit twee luisterproeven; een normaal QSO tussen twee amateurs. Eén met een snelheid van 5 woorden per minuut (WPM) en één met 12 woorden per minuut. De lettersnelheden waren respectievelijk 12 en 20 WPM maar door Farnsworth spacing werd de woord snelheid terug gebracht naar 5 en 12. Iedereen legt beide proeven af en wanneer je één van de twee, of beide, proeven behaalt (niet meer dan twee foute woorden) mag je ook de seinproef afleggen. Voor Nico was met name de 5 WPM proef een uitdaging. Hij heeft in zijn diensttijd heel veel morse moeten nemen, de bekende 5-letter groepen, maar dat was op een snelheid tussen de 25 en 30 WPM. Bij de 5 WPM proef schreef Nico vrolijk TTTT op terwijl er een H werd geseind. Ook Dennis had al heel wat QSO’s achter de rug.

De praktijkproef

Nico PD2NIC is geslaagd

Voor de praktijkproef mag je je eigen sleutel of paddle meebrengen of je gebruikt een sleutel of paddle van de club. Je moet dan een tekst seinen (ook weer een QSO) en er wordt gelet op lengte van de punten en strepen, de verhouding daartussen en of je een constante snelheid kunt hanteren. Fouten maken mag, als je ze maar netjes corrigeert met 8 punten.

Direct na de seinproef krijg je de uitslag te horen en loop je bij goed gevolg met een officieel certificaat naar buiten.

Met trots kan ik melden dat wij met z’n drieën zijn geslaagd voor de 12 WPM proef waardoor Nederland weer 3 fanatieke CW’ers rijker is.

Dennis PA2DK is geslaagd voor de morseproef

Nog een paar tips voor een ieder die ook graag wil gaan beginnen of die nog wat plankenkoorts heeft. Neem eens een kijkje bij de FISTS club (http://www.fists.co.uk/). Deze club steunt het gebruik, het behoud en het leren van Morse code. Ze hebben een aantal frequenties afgesproken waar je vaak leden tegenkomt, die zonder problemen een QSO op 12 WPM willen voeren. Ook kun je via die club een afspraak (SKED) maken met één van de leden om je skills te oefenen.

Uiteraard zijn er nog meer van deze clubs.

En als je graag vooraf wil weten op welke snelheid een QSO gevoerd gaat worden, kun je een kijkje nemen op de handige site onderhouden door Fabian DJ1YFK. http://rbn.telegraphy.de

Deze toont onder andere de frequentie, de call en welke snelheid deze OM seint.

73 de Pieter ON2HF PD2ON