Een Smartuner van SGC type SG-237
Onlangs heb ik de hand kunnen leggen op een Smartuner van SGC type SG-237. Rechtstreekse import uit de States. Nu had ik al eens in Duitsland gevraagd of deze tuner daar leverbaar was, maar de leverancier stuurde mij een mailtje met de opmerking dat men de tuner niet meer in het assortiment had omdat deze niet voldeed aan de Europese richtlijnen. Een punt dus om eens te onderzoeken hoe het zit met die richtlijnen.
Met deze richtlijnen is het in de Europese Unie verboden zijn om elektronische apparaten op de markt te brengen met loodhoudende soldeerlegeringen. Ook zullen elektronica onderdelen loodvrij moeten zijn.
De richtlijnen 2002/96/EC en 2003/108/EC zijn gericht op het elektrisch en elektrotechnisch afval. Fabrikanten, die hun producten na 13 augustus 2005 op de markt brengen, moeten garanderen dat inzameling, behandeling en hergebruik van grondstoffen voldoen aan de lijst Annex IA toepassingen, behorend bij de WEEE-richtlijn. WEEE staat voor Waste in Electrical and Electronic Equipment.
Bovendien verbiedt de RoHS richtlijn van 27 januari 2003 het gebruik van bepaalde stoffen in elektronische en elektrotechnische apparatuur, die op de markt zijn gebracht vanaf 1 juli 2006. De verboden stoffen zijn lood, kwik, cadmium, hexavalent chroom, polybrominated biphenyls (PBB) en polybrominated biphenyl ethers (PBDE).
RoHS staat voor Restriction of Hazardous Substances in Electrical and Electronic Equipment.
Wat betekent dat nu allemaal voor de amateur? In de eerste plaats had u vorig jaar al een flinke voorraad soldeertin met de vertrouwde legering tin en lood in moeten slaan, want de verkoop daarvan is of wordt verboden. Verder is het oppassen geblazen met het gebruik van oude en nieuwe soldeertin. Door elkaar gebruiken zal niet goed zijn voor de soldeerverbindingen!
Dan vraag ik mij af hoe het zit met import uit de United States of America, want ik las in QST, het blad van onze zustervereniging ARRL, dat de Europese richtlijnen niet voor de States gelden. Volgens QST komen er ook binnen afzienbare tijd geen maatregelen tegen loodhoudende soldeertin en de productie daarvan binnen de Amerikaanse grenzen. De Amerikaanse apparatuur zal daarom als voorheen loodlegeringen bevatten, die in Europa verboden zijn. Ik zie echter in vele Europese bladen nog steeds Ten Tec apparaten in de advertenties staan, evenals het uitgebreide assortiment van MFJ. Het lijkt onwaarschijnlijk dat men voor de Amerikaanse markt andere apparaten maakt dan voor de Europese markt.
Het ARRL laboratorium heeft proeven gedaan met oude (loodhoudende) soldeertin en de nieuwe legeringen. Het nieuwe tin moet met een hogere temperatuur worden gesoldeerd. De soldeerstift zal korter meegaan. De verbinding bleek mechanisch wat sterker. De hogere temperatuur kan ook nadelig zijn voor sommige componenten uit de junkbox, oppassen dus. Het solderen van oude soldeerpunten met nieuw tin bleek een probleem te zijn. Op het raakvlak trad enige kristalvorming op, wat kan resulteren in een slechte verbinding. Dus het opnieuw solderen van oude pluggen met nieuw tin moet worden afgeraden.
Ik ben nieuwsgierig hoe het zit binnen onze afdeling. Wie gebruikt het nieuwe tin en wat zijn de ervaringen?
En nu we het hebben over verboden stoffen, daaronder valt ook cadmium. Dat betekent dus dat Nicadcellen ook verboden zijn of worden. Inderdaad hebben al enige leveranciers geen Nicadcellen meer op voorraad, alleen nog de NiMH-cel, die echter een andere laadkarakteristiek heeft. Dit heb ik proefondervindelijk vastgesteld, want ik heb een powerpack dat is samengesteld uit D-type Nicadcellen, waarvan een paar na jaren trouwe dienst de geest hebben gegeven. Conrad heeft nog wel Nicadcellen in het assortiment. Maar of het loont om een heel nieuw pack samen te stellen is de vraag. Zo’n batterij met 14 cellen kost toch al gauw bijna honderd euro, een gesloten loodzuur gelaccu met een vergelijkbare capaciteit is veel goedkoper (maar zwaarder). Ik hou me dus aanbevolen voor enige – oude – D-type Nicadcellen!
Tot slot nog even wat nieuws van het SOTA-front. Frankrijk is op 1 april begonnen met het SOTA-programma, de Franse bergtoppen zijn nu ook present. In Nederland gaat het wat stroever. Een eerste scan leverde een handjevol “bergen” op, de hoogste bleek de Vaalserberg (322 meter boven NAP), Gelderland heeft een stuk of wat bergen van rond de 100 meter en Overijssel moet het doen met de Tankenberg (85 meter). Geen enkele berg voldoet echter aan de huidige criteria van SOTA, maar er wordt druk gelobbyd om een uitzondering te maken voor Nederland. Voor de “chasers” is er echter volop activiteit, op de frequentie 7.032 kHz is het een drukte van belang, complete pile-ups. Zowel Ronald PA3CWG als ondergetekende hebben inmiddels meer dan 500 punten verzameld. Met 1000 punten kom je in aanmerking voor een prachtige trofee van kristalglas, handmade in Scotland, maar wel zelf betalen… (20 Engelse pond).
73,
Hans PA0HRM
Dit is een herdruk van PSE QSL bericht 32 zoals ooit in het blad Twente Beam van VERON afdeling Twente verschenen.