De draadpyramide van PA0GE

DJ6UX

look ma, real amateur radio, no microphones, no computers….

Vorige maand had ik een leuk QSO op 40 meter CW met DJ6UX, Eddi in Hamburg. Waarom leuk? Omdat Eddi met een ouderwets, traditioneel amateurstation werkte. Op zijn QRZ.com website stond een foto van de shack met als ondertitel ”look ma, real amateur radio, no microphones, no computers….

Eddi werkte met 5W en gebruikte als zender een Johnson Viking Ranger, anno 1954. De ontvanger was een Siemens E311B uit 1962. Zijn antenne werd omschreven als een “PA0GE Draht Pyramide”. Genoeg dus om eens wat onderzoek te doen!

De Johnson Viking Ranger is een Amerikaanse zender met VFO en een ingebouwde voeding, geschikt voor AM (65 W input) en CW (75 W input). De eindtrap is voorzien van een robuuste 6146 en de modulator doet het met twee 1614, push-pull. Het apparaat werkt op de banden tussen 160 en 10 meter. Prijs in 1954 $ 250,00 (wired)!

De Siemens E311B is een hoogwaardige, professionele kortegolfontvanger voor SSB, CW en AM ontvangst en werd tot het einde van de zestiger jaren geproduceerd. Het is een super met 3 MF-trappen en een bereik van 370 kHz tot 30 MHz in 5 stappen. De grofafstemming gaat via een kristalgesynchroniseerde oscillator in stappen van 100 kHz, fijnafstemming via een interpolator met een mechanische overbrenging, waarmee iedere frequentie binnen het 100 kHz raster kan worden afgestemd. Het 100 kHz kristal en interpolator zijn ondergebracht in een thermostaat. De E311 is topproduct uit het buizentijdperk, voorzien van slechts drie types buizen: 3 stuks EF93, 5 ECH81 en 8 E88CC. Het apparaat weegt 25 kilogram. Op YouTube is een aardig filmpje te vinden waarin de ontvanger in bedrijf te zien en te horen is.

PA0GE

PA0GE

De draadpyramide van PA0GE, wat zou dat zijn? De call PA0GE is na de oorlog twee keer uitgegeven, de eerste keer aan een old man in Doetinchem (callbook 1947) en de tweede keer aan ene Jan in Friesland. De Doetinchemse amateur blijkt achter de draadpyramide te zitten, G. H. Pieterson, ook wel “captain Pieterson” of Gé (zie QSL kaart).

K4PIM

K4PIM

Tijdens de zoektocht kwam ik terecht bij K4PIM, een Amerikaanse zendamateur van Nederlandse origine, Pim blijkt de neef van PA0GE te zijn en hij raakte besmet met het amateurvirus toen hij als 14-jarige jongen zijn oom in Doetinchem bezocht. Kapitein Pieterson (zie foto, ca. 1947) had een antenne aan een fabrieksschoorsteen achter zijn huis hangen en maakte regelmatig verbindingen op 80 meter met z’n draadpyramide. Later Pim emigreerde hij naar de USA, Pim volgde in 1958 op eigen gelegenheid en maakte daar een mooie carrière en verkreeg ook een Amerikaanse licentie.

De draadpyramide van PA0GEOf PA0GE nou echt de “uitvinder” van de draadpyramide is meen ik te betwijfelen. In die jaren experimenteerden heel wat amateurs met dergelijke constructies in een poging om binnen een beperkte ruimte een volwaardige 80-meter antenne op te hangen. De antenne lijkt prima te werken, maar is erg smalbandig.

73,
Hans, PA0HRM

Dit is een herdruk van PSE QSL bericht 71 zoals ooit in het blad Twente Beam van VERON afdeling Twente verschenen.